دلاری شدن اقتصاد ایران

استفاده از ارز خارجی به عنوان واحد سنجش، ذخیره ارزش یا وسیله مبادله علاوه بر (یا به جای) پول داخلی، «دلاری شدن» نامیده می شود. دلاری شدن منعکس کننده برداشت های شهروندان از ثبات رژیم پولی و سیستم بانکی داخلی و اعتبار سیاست های پولی است. این مطالعه به بررسی پدیده دلاری شدن در اقتصاد ایران و عوامل موثر بر آن طی دوره زمانی 1338 تا 1391 پرداخته است. در این مطالعه با استفاده روش «خود رگرسیون با وقفه های توزیعی گسترده» (ardl) ، تابع تقاضای پول برای بررسی دلاری شدن اقتصاد ایران تخمین زده می شود. سپس حجم سپرده های ارزی خارجی (fcd) در سیستم بانکی کشور با استفاده از روش کمین و اریکسون (2003) به دست آورده و شاخص دلاری شدن محاسبه می شود. در ادامه به بررسی تأثیر متغیر های نرخ تورم، نرخ بهره واقعی و تراز حساب سرمایه بر شاخص دلاری شدن با روش ardl پرداخته و در آخر با استفاده از آزمون علّیت تودا و یاماموتو رابطه علّیت بین شاخص دلاری شدن و نرخ ارز در بازار غیر رسمی مشخص می شود. نتایج نشان می دهد که اقتصاد ایران دلاری شده و شاخص دلاری شدن در سال های 1390و 1391 به ترتیب 77/0 و 81/0 است. مهم ترین عوامل موثر بر دلاری شدن اقتصاد ایران نرخ تورم بالا و نرخ بهره واقعی منفی و فرار سرمایه هستند. در پایان ارتباط دو طرفه بین شاخص دلاری شدن و نرخ ارز در بازار غیر رسمی وجود دارد.